Opzet van de Voorjaarsnota
Voor u ligt de Voorjaarsnota 2024. De voorjaarsnota en najaarsnota zijn bijstellingsproducten.
Deze voorjaarsnota is een bijstelling op de Begroting 2024 op basis van (recente) ontwikkelingen en bevat bijstellingen die starten in het boekjaar 2024. Als de ontwikkeling een meerjarige uitwerking heeft zijn deze ook in de Voorjaarsnota 2024 verwerkt.Een aantal autonome ontwikkelingen zoals volumestijging motorrijtuigenbelasting en mutaties kapitaallasten zijn meerjarig verwerkt.
Naast de reguliere mutaties in de Voorjaarsnota 2024 zoals hiervoor beschreven hebben er ook intensiveringen plaatsgevonden. Deze intensiveringen zijn het gevolg van de inzet van de € 150 mln zoals opgenomen in het coalitieakkoord 'Krachtig Zuid-Holland 2023-2027'. Deze intensiveringen hebben een incidenteel (tijdelijk) karakter qua beleid.
In deze Voorjaarsnota 2024 presenteert het college van Gedeputeerde Staten het actuele financieel perspectief en het daaruit voortvloeiende meerjarenbeeld dat als startpunt geldt voor de Kadernota/Begroting 2025. Omdat de website onze basis is voor publicatie en Voorjaarsnota en Kadernota op de website ook zelfstandig leesbaar moeten zijn worden een aantal onderdelen ongewijzigd in zowel voorjaarsnota als kadernota opgenomen. De papieren boekwerken zijn uitdraaien van de website en daarom relatief dik voor een bijstellingsproduct.
Net als vorig jaar is ook in deze Voorjaarsnota een paragraaf opgenomen, als onderdeel van het financieel beeld, met daarin de te verwachten mee- en tegenvallers. Dit zijn de mee- en tegenvallers waarvan we weten dat ze zich voor gaan doen maar waarvan de hoogte nog niet gekwantificeerd kan worden.
Ombouw begrotingsstructuur
Anticiperend op de vaststelling van de herziening omgevingsbeleid 2024, en de wens dit omgevingsbeleid zoveel mogelijk aan te sluiten op de begrotingsstructuur, heeft er een toetsing op de wijzigingen in het omgevingsbeleid plaatsgevonden. Hieruit is een nieuwe geactualiseerde begrotingsstructuur ontstaan. Deze begrotingsstructuur wijkt op onderdelen af van de begrotingsstructuur zoals gehanteerd bij de Begroting 2024. Het totale budgettaire kader als gevolg van deze structuurwijziging is ongewijzigd gebleven.
De Voorjaarsnota is het eerste product waarin deze nieuwe structuur zichtbaar is gemaakt. De verwijzing naar de kolom primaire begroting betreft de vastgestelde Begroting 2024 omgebouwd naar de nieuwe begrotingsstructuur. De aanpassingen volgend uit de ombouw van de begrotingsstructuur zijn in een bijlage inzichtelijk gemaakt.
Waar zijn de bijstellingen opgenomen?
Provinciale Staten voert zijn budgetrecht uit op de doelen. Daarom stelt Provinciale Staten de budgetmutaties vast zoals die zijn opgenomen binnen de ambities onder "Wat mag dat kosten?" en waar noodzakelijk een beleidsmatige toelichting bij "Wat gaan we doen om het beleidsdoel te realiseren?"
In de Voorjaarsnota worden doorgaans alleen wijzigingen in het beleid ten opzichte van de begroting opgenomen. Omdat de teksten in de Begroting 2024 op basis van het coalitieakkoord verder uitgewerkt zijn, en daarnaast zijn aangepast op basis van de aangeboden herzieningen in het omgevingsbeleid, is er voor gekozen in de Voorjaarsnota de volledige teksten voor dit beleid op te nemen.
Opbouw van een ambitie
De ambities in de P&C producten kennen een uitwerking in 3 niveaus (de 3 W's):
- Beleidsdoelen (PS) - W at willen we bereiken?
- Beleidsprestaties (GS) - W at gaan we doen om het beleidsdoel te realiseren?
- Hoeveel middelen zetten we daarvoor in - W at mag dat kosten?
Provinciale Staten stelt de uitwerking van de ambities en beleidsdoelen vast inclusief de middelen die hiervoor op het niveau van het beleidsdoel beschikbaar worden gesteld. Gedeputeerde Staten stelt de uitwerking van de beleidsprestaties en de middelen die daarvoor beschikbaar worden gesteld vast.
Classificatie bijstellingen
In deze voorjaarsnota zijn diverse bijstellingen opgenomen. Om de leesbaarheid te vergroten en de besluitvorming door Provinciale Staten te faciliteren is in de toelichting op de 3e W-vraag ‘Wat mag dat kosten?’ per bijstelling een classificatie toegevoegd.
Classificatie | Toelichting |
|---|---|
Nieuw besluit | Dit betreft bijstellingen die het gevolg zijn van nieuw beleidvoor niet eerder vastgestelde doelen of niet eerder vastgestelde activiteiten of middelen bedoeld om deze doelen te bereiken. Nieuw wil in de praktijk zeggen, dat wij deze activiteiten nog niet doen en dat wij hier nog geen middelen voor beschikbaar hebben gesteld. In deze categorie zijn ook begrotingswijzigingen opgenomen over de actualisatie van bestaand beleid in de vorm van intensivering of heroverweging/scope wijzigingen. Het gaat hierbij om actualisatie van activiteiten of de inzet van middelen binnen een bestaand takenpakket, gericht op het bereiken van vastgestelde doelstellingen. |
Bestaand beleid | Dit betreft bijstellingen die het gevolg zijn van reeds in PS aangenomen Statenvoorstellen, moties of amendementen en die nu financieel-administratief worden verwerkt in dit P&C-product. Dit kunnen bijstellingen zijn als gevolg van indexeringen, doorschuiven van middelen, autonome ontwikkelingen, etc. Daarnaast valt hieronder ook de aframing van bestaande budgetten. |
Getalnotatie (v) en (n)
In de toelichting op de 3e W-vraag 'Wat mag dat kosten?' is per bijstelling in de titel aangegeven wat het financiële effect van die bijstelling is. Dit moet als volgt worden gelezen:
- Een (v) betekent dat de lasten worden verlaagd en/of de baten worden verhoogd;
- Een (n) betekent dat de lasten worden verhoogd en/of de baten worden verlaagd.
Per bijstelling is vervolgens aangegeven hoe dit financiële effect wordt verwerkt. Bijvoorbeeld dat het verrekend wordt met een daarvoor ingestelde reserve, een bijbehorende specifieke uitkering of met het begrotingssaldo.
Lastencategorieën
In deze Voorjaarsnota wordt in het samenvattend financieel beeld, en daarnaast in elke ambitie bij de 3e W-vraag 'Wat mag dat kosten?', inzicht gegeven in de opbouw van de lasten via een grafiek. De lasten zijn daarbij onderverdeeld in vier categorieën:
- Arbeidskosten: betreft de loonkostenformatie zoals opgenomen onder A in de paragraaf Arbeidscapaciteit
- Kapitaallasten: betreft de kapitaallasten als gevolg van een investering
- Subsidies en inkomensoverdrachten: betreft de lastneming van subsidies en daarnaast bijdragen aan met name andere overheidsinstellingen
- Overige lasten: betreft de lasten die niet gerekend worden tot de hiervoor genoemde categorieën. Dit betreft o.a. uitgaven voor planmatig en groot onderhoud, externe inhuur, beleidsmatige onderzoeken, software licenties, stortingen in voorzieningen, afwaarderingen van aangekochte gronden, te betalen belastingen, gas/water/licht, en diverse overige uitgaven.
De categorie 'subsidies en inkomensoverdrachten' vormt een omvangrijk deel van de provinciale begroting. In deze categorie zijn de lasten begroot van subsidies, waaronder de concessie voor het openbaar vervoer. Daarnaast zijn hierin ook de bijdragen opgenomen die de provincie verstrekt aan andere overheidsinstellingen, zoals de omgevingsdiensten. Dergelijke bijdragen worden in de verslaggevingsregels (Iv3) aangeduid als 'inkomensoverdrachten'.